Uitdaging van Lisa
Onderzoek een zeefstaal uit een beerput en ontdek een middeleeuwse maaltijd.
5de en 6de leerjaar
Voor de leerkracht
Print (en knip) de bijlages
- zeefstaalkaartjes – 4x, enkelzijdig
- hulpblad met hints – 4x, enkelzijdig
- recept met gaten – 4x, enkelzijdig
Download deze bijlagen en projecteer ze wanneer nodig
- recept met gaten
- recept (oplossing)
Stap 1
Ontdek het middeleeuws recept
Verdeling
- allen samen
Nodig
- recept met gaten
- notitieblaadje
Bestudeer het ‘recept met gaten’.
Sommige ingrediënten in dit middeleeuws recept ontbreken!
Noteer op een notitieblaadje:
- Wat aten de mensen in de middeleeuwen, denk je?
- Wat zou het verschil geweest zijn tussen voedsel van arme en rijke mensen?
Bedenk samen:
- Hoe zouden archeologen kunnen te weten komen wat mensen aten?
- Wat zou jij zelf op de lege plekken van het recept invullen?
Stap 2
Sorteer het zeefstaal
Verdeling
- 4 groepjes
Nodig
- kaartjes
Bekijk dit filmpje over zeven.
Ga per groepje zitten en stapel de kaarten. Eerst goed mixen!
- Elk kaartje is een zeefstaal, gevonden in een beerput in het Prinsenhof.
- Een beerput is een middeleeuws toilet.
- Elk zeefstaal is dus een mogelijk ingrediënt voor het recept!
Sorteer de kaartjes in vijf groepen:
- zoogdierbot
- visbot
- vruchten
- kruiden
- kookmateriaal
Bespreek tijdens het sorteren:
- Wat herken je?
- Wat is moeilijk te achterhalen?
- Wat is de grootste en kleinste stapel? Waarom is dat zo, denk je?
Stap 3
Vervolledig het recept
Verdeling
- 4 groepjes
Nodig
- hulpblad met hints
- kaartjes
- recept met gaten
- recept (oplossing)
De leerkracht geeft jullie een hulpblad.
- Weet je nu wat de ingrediënten zijn?
- Noteer de juiste letter op de kaartjes.
- Zoek gerust meer info op online.
Vervolledig het recept. De leerkracht geeft elk groepje een blad met het ‘recept met gaten’. Vul de juiste ingrediënten (kaartjes) in op de lege vakken in het middeleeuws recept.
Controleer het recept. De leerkracht projecteert de oplossing.
Extra
Bereid een middeleeuwse maaltijd
Verdeling
- allen samen
Nodig
- recept
- ingrediënten
- kookpotten
- kookvuur
Ga zelf aan de slag!
Volg de verschillende stappen in het recept en maak je eigen middeleeuwse maaltijd. Smakelijk!
Proficiat junior archeologen!
Jullie zijn weer een beetje meer nieuwsgierige kennisgravers.
Wat leerde je als junior archeoloog?
Archeologen onderzoeken echt alles.
Zoals je ontdekte, kunnen zelfs zeefrestjes ons veel leren! Zo zie je maar dat niet alleen potten en botten van belang zijn bij een opgraving. Het kleinste detail kan belangrijk zijn. Daarom verzamelen archeologen ook veel stalen om na de opgraving grondig te onderzoeken.
Archeologen werken samen met andere wetenschappers.
Andere wetenschappers kunnen archeologen helpen. Een bioloog kan helpen om vruchten en zaden te herkennen, een antropoloog kan helpen om botresten te identificeren, een bodemkundige kan de lagen in de bodem interpreteren …
Archeologen leren ook op gekke manieren over het leven van mensen.
Had je ooit gedacht dat er zoveel te leren valt uit wat een middeleeuwse persoon in het toilet (de beerput) heeft achterlaten? Archeologen komen soms op bijzondere manieren te weten hoe mensen vroeger hun dagelijks leven leidden.
