De nagel van Beernem

Uitdaging van Jan

Maak een eigen Romeinse geluksbrenger.

5de en 6de leerjaar

Voor de leerkracht

Print, knip en plooi de bijlagen:
Voorzie
  • Per 3 of 4 leerlingen een tablet, pc of laptop
  • Materiaal voor geluksbrengers: vormpjes, gipspoeder, water, maatbeker of maatlepel, pot, kleurstiften
Print of projecteer

Stap 1

Bespreek geluksbrengers

Verdeling

  • allen samen
Bespreek samen:
  • Wat brengt geluk?
  • Wat brengt ongeluk?

Schrijf jullie geluksbrengers en ongeluksbrengers op het bord. Bespreek de verschillen en gelijkenissen in jullie voorbeelden.

Stap 2

Onderzoek de nagel

Verdeling

  • allen samen

Nodig

  • replica nagel
Bestudeer de nagel.
Beschrijf om beurt iets wat je opvalt:
  • Wat zie je?
  • Wat voel je?
  • Wat ruik je?
  • Hoe groot is het?
  • Hoe zwaar is het?
  • Uit welk materiaal is het gemaakt?
  • Welke kleuren zie je?

Stap 3

Ontdek het verhaal van de nagel

Verdeling

  • allen samen

Nodig

  • replica nagel
De nagel is gevonden in een Romeins graf in Oedelem.

Bedenk een antwoord op de volgende vragen:

  • Waarom lag er een nagel in een Romeins graf?
  • Waarvoor is de nagel gebruikt?
  • Wie was de persoon die in het graf met de nagel lag?

Luister naar het interview met de nagel om de antwoorden te weten te komen!

Meer weten over de opgraving waar de nagel is gevonden? Ontdek het op onze website.

Stap 4

Verzamel geluk

Verdeling

  • groepjes van 3 of 4

Nodig

  • Romeinse gelukskaarten

Leg per groepje de Romeinse gelukskaarten voor je neer, met de tekst naar beneden.

Gelukskaarten

Bekijk de gelukskaarten zonder ze om te draaien.

  • Welke symbolen brengen geluk volgens de Romeinen?
  • Welke symbolen brengen ongeluk volgens de Romeinen?
Verzamel geluk.
  • Kies om beurten een Romeinse geluksbrenger.
  • Draai de kaart om en lees luidop voor of het symbool geluk of ongeluk bracht volgens de Romeinen.
  • Wie heeft op het einde het meeste geluk verzameld?

Stap 5

Onderzoek geluksbrengers

Verdeling

  • groepjes van 3 of 4

Nodig

  • onderzoeksfiche
  • laptop, pc of tablet per groepje

Kies per groepje een cultuur of tijdsperiode waarover je meer wil weten. Bijvoorbeeld over de middeleeuwen, China, je grootouders…

Onderzoek de symbolen voor geluk en ongeluk uit die cultuur of tijdsperiode.

  • Verzamel informatie via het internet, boeken, interviews met familie of vrienden.
  • Vul deonderzoeksfiche in.

Presenteer de resultaten van je onderzoek aan de rest van de klas.

Stap 6

Maak je eigen Romeinse geluksbrenger

Verdeling

  • alleen

Nodig

  • stappenplan Romeinse geluksbrenger
Maak je eigen Romeinse geluksbrenger.

Volg hiervoor het stappenplan.

stappenplan

Vertel aan elkaar waarom je voor bepaalde symbolen hebt gekozen.

Verspreid het geluk!
  • Bescherm Beernem, net zoals de nagel in het Romeinse grafveld dat 2000 jaar geleden ook deed.
  • Deel de geluksbrengers uit in je school, aan je familie, in de gemeente…

Proficiat junior archeologen!

Jullie zijn weer een beetje meer vondsten(f)luisteraars.

Wat leerde je dankzij dit object uit Beernem?

Romeinen gebruikten nagels om kwade geesten af te weren.

Bijna 2000 jaar geleden werd op een Romeins grafveld in Oedelem een rituele nagel begraven. Die nagel moest bescherming bieden tegen kwade geesten en de rusteloze doden of biathanaoi in het graf houden.

Romeinen geloofden dat bepaalde symbolen geluk of ongeluk konden brengen.

Een bij bracht bijvoorbeeld geluk en het getal 17 bracht ongeluk. Romeinen geloofden dat je zelf controle had over je geluk door bepaalde symbolen te vermijden en andere bij je te dragen in de vorm van amuletten en andere Romeinse geluksbrengers.

Symbolen van geluk en ongeluk bestaan overal.

Er zijn honderden symbolen van geluk en ongeluk. Vaak heeft elke tijdsperiode en elke cultuur zijn eigen specifieke symbolen. Toch zijn er overeenkomsten. Zo bracht een gebroken spiegel volgens de Romeinen 7 jaar ongeluk en geloven veel mensen dit vandaag nog altijd!